Nl:Latijnse woorden en expressies/P

Latijnse woorden en expressies die starten met de letter P.

Languages:

English  • Nederlands

A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - T - U - V - W - X - Y - Z - @ - *

p., P.

pater, patris

p., pag.

pagina

p., patr.

paterinus

P., p.p., par.

parentes

Pbr., pres.

presbyter

pleb.

plebanus

p.m.

post meridiem, pro memoria, piae memoriae

praec.

praeceptor

Proc.

procurator

p.s.,P.S.

post scriptum

p.t.

pro tempore

pagimagister

(dorps)burgemeester

pagina

bladzijde

pagus

dorp

penetarius

panetier

panifex, panificis

(brood)bakker

pannarius

lakenbereider, lakenwever

pannicida

manufacturier, lakenkoopman

pannifex

lakenwever

pannitensor

droogscheerder

pannufex

lakenwever

pantopola

groothandelaar, grossier

papa

in de middeleeuwen de naam voor priester

papalis

pauselijk

papulis

van de mazelen

papyrifex, papyrificis

papierfabrikant, papiermaker,papierarbeider

paralysis

verlamming

parens, parentis

ouder, vader

parentela, parentelae

familie(in de ruimste zin), verwantschap, parenteel (allen die van een gemeenschappelijke stamvader afstammen)

parentelus

(bn) ouderlijk

parentes

ouders

pariter

te gelijker tijd, wijze

parochia

parochie

parochianus

parochiaan

parochus

pastoor, parochiepriester

pars

deel

partim

gedeeltelijk

partus

pas geborene, bevalling

parvula, parvulus, parvus

(bn) zeer klein kind, kleinkind, zuigeling(en)

pastellator

blikslager

pastor, pastor porcorum

(zielen)herder, pastoor, predikant, dominee

pastor loci

pastoor van deze plaats

pater

vader

pater denominatus

aangewezen of genoemde vader

pater ignoratus

onbekende vader

paterinus

peter

pater nescitur

vader niet genoemd, vader niet gekend

paternitas

vaderschap

paternus

(bn) vaderlijk, doopvader, peet(oom), peter

pater patris

grootvader langs vaderszijde, vader van de vader

pater praevignus sponsae

stiefvader van de bruid

pater sine nomine

ongenoemde vader

pater sponsae

vader van de bruid

pater sponsi

vader van de bruidegom

pater suppositus

veronderstelde_, vermoedelijke vader

patibulum

mik, galg

patraster

stiefvader

patrem

vader (lijdend voorwerp)

patrem designare recusavit (quae ...)

die heeft geweigerd de vader aan te wijzen

patria

vaderland, land

patria caesarea, patria imperialis

land behorend tot de keizer, keizerrijk

patrina

doophefster, meter

patrini

peter en meter

patrinus

doopheffer, peter

patris

van de vader

patris soror

vaderszuster, tante

patrius

(bn) vaderlijk

patrueles

volle neef of nicht waarvan de beide vaders broeders zijn

patrueles magni

neven en nichten in de tweede graad waarvan de beide grootvaders broeders zijn

patruelis

oomszoon, -dochter van vaderszijde, volle neef of nicht

patruelis magnus

kleinkind van de broer van de grootvader

patruus

nonkel, oom, vadersbroeder

patruus magnum,- magnus,- magni

grootoom, oudoom, broer van grootvader

patruus major

overgrootoom, overoudoom, broer van de overgrootvader

patruus maximus

over_overgrootoom, oud overgrootoom, broer van de overgrootvader

pauper

arm

paupercula

arm vrouwtje

pauperculus

arm mannetje

pecora

kalveren, vee, koebeesten

pectorali morbo

door een borstkwaal

pecunia, pecuniae

geld (tweede naamval)

pedes, peditis

voetganger, (mil.) voetknecht, infanterist

pedisequa, pedis(s)equus

dienstbode, dienaar, kamenier

pelliceum

een soort pelzen borstrok

pellifex, pellificis, pellitarius, -o

bontwerker, pelswerker

pelvifex, pelvificis

ketelmaker, ketellapper, blikslager

penesticus

uitdrager, opkoper, kleerkoper, (oude)klerenkoper

penitentia

berouw, biecht, boete

pentarchus

onderbevelhebber, 2e in rang

penultima

de voorlaatste dag (van de maand)

per

door

per duos dies aegrotavit

hij was twee dagen lang ziek

peregrinus

reiziger, pelgrim, vreemdeling

perhonestus

weledele

periculosus

gevaarlijke

periculum mortis

stervensgevaar

perillustris

(bn)(tit.) edelachtbaar, hooggeacht, zeer aanzienlijk

peripneumonia

peripneumonie

per me

dor mij

per procurationem

door (bij) volmacht

persistere

op iets blijven staan, volharden, staande houden

persona

de pastoor in titel, niet belast met de zielzorg (curia), maar die wel de inkomsten van het ambt genoot (beneficia). Zijn vaste vervanger was de "vicarius". Deze was belast met dezielzorg (curatus)

persuadere

aanraden, overreden, overhalen, doen geloven

pharmacopoa

apotheker, koopman in zalf en reukwerk

phrenesis

krankzinnigheid

pht(h)isicus

teringlijder

phtisis

tering

piae memoriae

zaliger gedachtenis

pictaciarius

(schoen)lapper

pictor

schilder

pictores

schilders

pietas, pietatis

vroomheid, gehoorzaamheid, piëteit

piscator

visser

pistor

bakker

pistrix

bakkerin

pius

vroom, trouw

placide

vreedzaam

platea,plateola

straat, straatje

plebanus

pastoor, wereldgeestelijke

pleuritide

wegens pleuritis, zijdewee

plumbarius

lood-, tingieter

plurus alii

meer anderen

plurimi

zeer veel anderen

plurimum (reverendus)

(tit.) zeer eerwaarde

poena

straf, pijn

polentarius

mouter, brouwersknecht, brouwersgast

pomarius

fruithandelaar, -verkoper, -koopman

pomeridianam

na de middag

pomeridianus

namiddag

pompa funebris

begrafenisstoet

popinarius

gaarkok, gaarkeukenhouder, verkoper van gekookt en gebraden vlees (vaak levensmiddelenhandelaar)

post

na, nadien, nadat

post alium

na de anderen

post demuntiationem ternalem

na de drie roepen

postea

naderhand, later

posteri

nakomelingen

posteritas

nakomelingschap

post hoinum memoriam

sedert mensen geheugenis

posthuma, posthumus

(bn) kind geboren na de dood van de vader

postmeridianus, post meridiem

na de middag

post partum

na de bevalling

post prandium

na het ontbijt

postquam

nadat

postridie

de volgende dag, daags nadien

post scriptum

naschrift in brieven, voetnota

post susceptum baptismum

na het ontvangen van het doopsel

post trinam proclamationem

na de drie roepen

postuma, postumus

na de dood van de vader geboren

prae, pre

voor

praeceptor

schoolmeester, onderwijzer

praeco

omroeper, afroeper, heraut, amman, baljuw, drost, schout, gerechtsbode

praedicta, praedictum, praedictus

voornoemd

pra(e)dio

gisteren

praefectus

districtshoofd, amman, voogd (bestuurder, beschermer, curator, leidinggevend ambtenaar)

praegnans

zwanger

praemissis proclamationibus

na de roepen

pr(a)emissis tribus bannis

na de drie bannen (roepen)

praemittendis

nadat eerst was gezegd, -verzonden, gezegd (gezonden) was

praemunitus

voorzien van

praenobilis domina, -dominus

edele dame, -heer

praesentibus (ut) testibus

in aanwezigheid van de getuigen

praetendentis

aanstaande (echtgeno(o)t(e))

praeter

wegens, behalve

pr(a)etor

meier, schout, burgemeester, provoost

praevia dispensatione (in tribus proclamationibus)

na het verkrijgen van dispensatie (in de drie roepen)

praevie

tevoren

praeviis

met vrijstelling

praeviis sponsalibus et tribus bannis

voorafgegaan van ondertrouw en drie roepen

praeviis tribus bannis

voorafgegaan van de drie roepen, na de drie roepen (bannen)

praevius

voorafgaand

praxator

brouwer

precedente

voorafgaande

preco, preconissa

amman

predio

gisteren

prefigna

stiefdochter (kind uit een vroegere echt)

prefignus

stiefzoon (kind uit vroegere echt)

prepositus

proost

presbyter

priester

presdicte

voornoemde

presentia

aanwezigheid

presentibus testibus

in aanwezigheid van getuigen

presidiano

van het garnizoen

pridie

de vorige dag, daags ervoor, gisteren

prima

de eerste dag (van de maand)

prima(m) noctis

in het eerste uur van de nacht, om één uur 'snachts

primo

één, ten eerste

primogenita (-tus)

(bn) eerstgeborene

primo genitura

eerste geboorte

primo genituur

eerstgeboorterecht, voorrang op kinderen uit een later huwelijk

primus

eerste

princeps

prins(bisschop)

priore anno

het jaar tevoren

privigna

stiefdochter

privignus

stiefzoon

pro

voor, ten behoeve van, in plaats van

pro animae suae refrigerio

tot verkwikking van zijn ziel

proamita

zuster van en overgrootvader, overoudtante

proauctor

stamvader

proavia

overgrootmoeder, oudgrootmoeder, (alg.) voorouder, voorzaat, voormoeder

proavuculus

broer van een overgrootmoeder, overoudoom

proavus

overgrootvader, oudgrootvader, (alg.) voorouder, voorzaat, voorvader

probator

waardijn, essayeur (muntcontroleur, muntkeurmeester)

probatum est

proefondervindelijk goed gebleken (bijrecepten), uitgetest

prochiliarcha

(mil.) luitenant-kolonel

proclamatio

ban, roep, bekendmaking, huwelijksaankondiging

proclamatio of bannum,

roep (in verband met huwelijk), ban

procreare

verwekken, in 't leven roepen, voortbrengen

procreatores

(mv) ouders

procul

ver

procurator

woordvoerder, zaakwaarnemer, advokaat, gevolmachtigde

procuratorum

volmacht

prodigi

quistgoederen (goederen van stadskinderen beheerd door een van overheidswege aangestelde persoon)

prodigus

stadskinderen (van een persoon wie het beheer van zijn goederen gerechtelijk ontnomen is)

progener, progeneris

man van de kleindochter

progenero

verwekken, in 't leven roepen

progenetrix, progenetricis

stammoeder

progenies, progenei

afstamming, stam, geslacht, kind

progenitus

zoon, kind

progenius

ras, afstamming, nageslacht

prognata, prognatus

(bn) verwekt

pro iuribus pastoris

voor pastoorsrechten

proles, prolis

kind, kroost, nakomelingen, nageslacht, nakomelingschap

promatertera

zuster van de overgrootmoeder, overoudtante

pro memoria

ter herinnering

promeridianus

in de voormiddag

pronepos

achterkleinzoon

proneptis

achterkleindochter

pronurus

vrouw van een kleinzoon

propaginis

nageslacht

propago

geslacht

propatruus

broer van een overgrootvader, overoudoom

prope

dichtbij

propinquitas

(alg.) verwantschap, (na)buurschap, buurt, nabijheid

propinquus, _qua

(bn) verwant, (bloed)verwant, de meest algemene benaming voor verwant)

propola

oud-klerenkoper

proprietarius

eigenaar

propter

wegens, om, volgens

pro qua, -quo

in wiens plaats, voor wie

pro quibus absentibus suppleverunt

die bij hun afwezigheid vervangen werden door ...

pro quo absente supplevit

die hij bij diens afwezigheid verving

prosapia

verwantschap, familie, (na)geslacht, nakomelingschap

pro se et suis

voor hem en de zijnen

procoser(i)

overschoonvader, grootvader van de echtgenote

prosocrus

grootmoeder van de echtgenote

protavus

betovergrootvader

pro tempore

voor de tijd van

protribunus

komtuur, kommandeur, overste, kommendator

provisus

voorzien van

pubertas

puberteit, huwbaarheid, manbaarheid, rijpingstijd

puella

meisje

puellaris

meisjesachtig

puellula

klein meisje

puer

knaap

puera

meisje

pueri

kinderen

puerinus

knaapje, jongetje

pueritia

kindsheid, eerste jeugd, knapenleeftijd (tot zowat 17 jaar)

puerpera

kraamvrouw

puerperis (in-)

tijdens de bevalling

puerperium

bevalling, het baren

puerulus

boorling, baby

pugna

veldslag

pupilla

(bn) moederloos, halve wees van moederszijde, pupil, pleegdochter

pupillaris

wezen, weeskinderen

pupillus

(bn) moederloos, halve wees van moederszijde, pupil, pleegzoon

pup(ul)a

klein meisje

pup(ul)us

kleine jongen

pusio

knaapje, jongetje, kleine jongen

pustulae

puisten

pusus

knaap, jongen

puteus, putus

put, gat